Nhân dịp kỷ niệm 66 năm thành lập Học viện Hành chính và Quản trị Công (29/5/1959 – 29/5/2025), Ban Biên tập Cổng thông tin điện tử Học viện rất vinh dự được trò chuyện với PGS.TS Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản lý công. Cổng Thông tin điện tử Học viện trân trọng giới thiệu bài phỏng vấn của Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công.
PGS.TS Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản lý công
Phóng viên: Trước tiên xin cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công đã dành thời gian chia sẻ với Cổng thông tin điện tử của Học viện nhân sự kiện Kỷ niệm 66 năm Ngày thành lập Học viện (29/5/1959 – 29/5/2025). Xin Giám đốc cho biết những dấu mốc quan trọng trong tiến trình xây dựng và phát triển Học viện?
PGS.TS Nguyễn Bá Chiến: Học viện Hành chính và Quản trị công tiền thân là Trường Hành chính được thành lập ngày 29/5/1959 theo Nghị định số 214-NV do Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phan Kế Toại ký. Trường trực thuộc Bộ Nội vụ, có nhiệm vụ huấn luyện cán bộ chính quyền cấp huyện. Khi mới thành lập, Trường đặt cơ sở ở thôn Phù Lưu, xã Tân Hồng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Tại đây, Trường đã mở khóa huấn luyện đầu tiên cho 216 cán bộ chính quyền cấp tỉnh, huyện. Khóa học khai giảng ngày 16/10/1959 và bế giảng ngày 16/01/1960.
Ngày 29/9/1961, theo yêu cầu nhiệm vụ mới, cần phải có một trung tâm đào tạo cán bộ chính quyền các cấp từ cơ sở đến trung ương, Chính phủ đã quyết định đổi tên Trường Hành chính thành Trường Hành chính Trung ương (Nghị định số 130-CP của Chính phủ). Và trụ sở của Trường Hành chính Trung ương được xây dựng tại Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội. Địa điểm này là trụ sở Học viện Hành chính và Quản trị công hiện nay.
Ngày 30/3/1977, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 81/CP chuyển Trường Hành chính Trung ương từ trực thuộc Bộ Nội vụ sang trực thuộc Ban Tổ chức của Chính phủ. Trường Hành chính Trung ương tiếp tục nhiệm vụ bồi dưỡng cán bộ chính quyền phục vụ công cuộc hoà bình xây dựng và phát triển đất nước.
Ngày 30/8/1977, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 231-CP chuyển Trường Hành chính Trung ương từ Ban Tổ chức của Chính phủ sang trực thuộc Phủ Thủ tướng. Trường có nhiệm vụ huấn luyện, bồi dưỡng các cán bộ quản lý nhà nước cao cấp ở các cơ quan trung ương; các chủ tịch, phó chủ tịch, uỷ viên Uỷ ban nhân dân tỉnh, huyện và tương đương; cán bộ phụ trách các sở, ty của tỉnh, thành phố; cán bộ làm công tác tổ chức ở cấp tỉnh, thành phố; cán bộ làm công tác giảng dạy ở các Trường Hành chính (nay là Trường Chính trị) các tỉnh và thành phố.
Trước yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới, ngày 12/5/1980, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 142-CP sáp nhập Trường Hành chính Trung ương và Trường Kinh tế Trung ương thành Trường Hành chính và Kinh tế Trung ương. Thực hiện Hiệp định ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Liên Xô, Trường mở các khóa bồi dưỡng về quản lý kinh tế cho cán bộ trung – cao cấp do các giáo sư Liên Xô giảng dạy.
Ngày 08/6/1981, Hội đồng Chính phủ ra Quyết định số 233-CP tách Trường Hành chính và Kinh tế Trung ương thành hai trường: Trường Hành chính Trung ương và Trường Quản lý kinh tế Trung ương. Trường Hành chính Trung ương trực thuộc Chính phủ.
Ngày 26/9/1981, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 91/HĐBT về nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của Trường Hành chính Trung ương. Từ đây, Trường có căn cứ pháp lý tương đối đầy đủ để hoạt động, có những bước tiến cơ bản, củng cố và thống nhất được cơ sở Trường tại Hà Nội và Phân hiệu của Trường tại Thành phố Hồ Chí Minh, quy tụ các Trường Hành chính tỉnh, thành phố, tạo thành một hệ thống Trường Hành chính làm nhiệm vụ đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương, tạo đà cho sự phát triển cao hơn của Trường trong giai đoạn mới.
Ngày 01/11/1990, Trường Hành chính Trung ương được đổi tên thành Trường Hành chính Quốc gia theo Quyết định số 381-CT của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ).
Ngày 06/7/1992, Trường Hành chính Quốc gia được đổi tên thành Học viện Hành chính Quốc gia theo Nghị định số 253-HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ).
Từ tháng 5/2007 – 12/2013, Học viện Hành chính Quốc gia và Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh được hợp nhất thành Học viện Chính trị – Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh theo Quyết định số 60-QĐ/TW ngày 07/5/2007 của Bộ Chính trị. Học viện Hành chính Quốc gia được đổi tên thành Học viện Hành chính.
Ngày 10/12/2013, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 121/NQ-CP, trong đó Quyết nghị: “Chuyển Học viện Hành chính từ Học viện Chính trị – Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh về Bộ Nội vụ theo Kết luận số 64-KL/TƯ ngày 28/5/2013 của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; Văn bản số 176-CV/TƯ ngày 23/10/2013 của Ban Bí thư và gọi tên là Học viện Hành chính Quốc gia”.
Ngày 05/7/2017, theo Quyết định số 949/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, sáp nhập Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trực thuộc Bộ Nội vụ về Học viện Hành chính Quốc gia.
Ngày 16/9/2022, Bộ trưởng Bộ Nội vụ ban hành Quyết định số 699/QĐ-BNV về việc phê duyệt Đề án sáp nhập Trường Đại học Nội vụ Hà Nội vào Học viện Hành chính Quốc gia. Ngày 19/12/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 27/2022/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Học viện Hành chính Quốc gia.
Ngày 01/12/2024, tại Hội nghị quán triệt, triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW đã có định hướng sắp xếp: “Nghiên cứu sắp xếp Học viện Hành chính Quốc gia theo hướng sáp nhập vào Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh”.
Ngày 28/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 214-QĐ/TW về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, theo Quyết định, Học viện Hành chính và Quản trị công là một trong 6 Học viện trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tiếp đó, ngày 08/01/2025, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 55-QĐ/HVCTQG quy định về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Học viện Hành chính và Quản trị công. Theo các quyết định này, Học viện Hành chính Quốc gia đổi tên thành Học viện Hành chính và Quản trị công là cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có chức năng đào tạo các trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ; nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ; hợp tác quốc tế và cung ứng dịch vụ công về hành chính, quản lý nhà nước và quản trị công, pháp lý theo yêu cầu của Đảng, Nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và nhu cầu xã hội.
Việc sáp nhập Học viện Hành chính Quốc gia vào Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh là một quyết định mang tính chiến lược, thể hiện sự quyết tâm và tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Quyết định này không chỉ nhằm tối ưu hóa các nguồn lực quốc gia mà còn góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và lãnh đạo quản lý, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.
Dưới sự chỉ đạo của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện Hành chính và Quản trị công tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống 65 năm của Học viện Hành chính Quốc gia, đồng thời đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số toàn diện. Đây là sự khởi đầu của một chương mới, với những triển vọng to lớn và nhiều cơ hội phát triển của Học viện Hành chính và Quản trị công.
Phóng viên: Xin Giám đốc cho biết những thành tựu quan trọng mà Học viện đã đạt được trong hành trình 66 năm phát triển?
Nhìn lại chặng đường 66 năm qua, Học viện tự hào đã có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho hệ thống hành chính nhà nước. Học viện tự hào với những kết quả nổi bật đó là:
Thứ nhất, Học viện là chủ thể có vai trò, vị trí quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cho hệ thống chính trị, trong đó có ngành Nội vụ. Trong hơn 66 năm qua, Học viện đã đào tạo, bồi dưỡng trên năm trăm nghìn lượt cán bộ lãnh đạo quản lý trung, cao cấp; công chức, viên chức cho hệ thống hệ thống chính trị; đào tạo hàng chục nghìn cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ về quản lý công, chính sách công, quản lý nhà nước. Nhiều cán bộ, công chức, viên chức do Học viện đào tạo, bồi dưỡng đã có sự trưởng thành, đảm nhận những cương vị cao trong các cơ quan lãnh đạo cấp chiến lược của Ðảng, Nhà nước, cán bộ quản lý chủ chốt ở trung ương và địa phương. Điều này góp phần vào việc xây dựng và phát huy truyền thống tốt đẹp của Bộ Nội vụ, ngành Tổ chức nhà nước.
Thứ hai, để bổ sung nguồn nhân lực trong lĩnh vực hành chính cho các cơ quan, tổ chức ở Trung ương và địa phương, đáp ứng yêu cầu thực tiễn cải cách nền hành chính và công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong điều kiện hội nhập quốc tế, từ năm 1996, Học viện bắt đầu đào tạo đại học hành chính hệ văn bằng 2. Đến năm 2000, Học viện triển khai đào tạo đại học hành chính hệ chính quy. Đồng thời, Học viện đào tạo đại học hành chính hình thức vừa làm, vừa học và hệ cử tuyển nhằm nâng cao năng lực công tác cho cán bộ, công chức, viên chức đương chức và tạo nguồn cán bộ. Trước khi sáp nhập Trường Đại học Nội vụ Hà Nội vào Học viện năm 2023, Học viện Hành chính Quốc gia đã đào tạo 18 khóa đại học ngành quản lý nhà nước hệ chính quy với khoảng 27.000 sinh viên. Bên cạnh đó, Học viện đã đào tạo được gần 30.000 sinh viên đại học ngành quản lý nhà nước theo hình thức vừa làm, vừa học, các lớp đại học hệ cử tuyển với hàng trăm sinh viên.
Từ năm 1995 đến nay, Học viện đã đào tạo được 29 khóa đào tạo thạc sĩ với hàng nghìn học viên cao học tốt nghiệp. Từ năm 2003 đến nay, Học viện đã tổ chức được 22 khóa đào tạo tiến sĩ ngành Quản lý công với hàng trăm nghiên cứu sinh tốt nghiệp. Học viện đã cung cấp một số lượng lớn nhân lực có trình độ học vấn cao về Quản lý công và một số chuyên ngành khác như: Luật hiến pháp và luật hành chính; Chính sách công; Tài chính – Ngân hàng; Chính sách công; Quản lý kinh tế, Lưu trữ học.
Cùng với sứ mệnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, Học viện Hành chính Quốc gia còn là một cơ sở đào tạo đại học về quản lý nhà nước hàng đầu và các ngành, lĩnh vực liên quan đến ngành Tổ chức nhà nước, có uy tín trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Thứ ba, Học viện tham gia tích cực vào quá trình xây dựng, phát triển chương trình bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức. Thực hiện nhiệm vụ được Bộ Nội vụ giao, Học viện đã tổ chức xây dựng hệ thống chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước theo tiêu chuẩn ngạch, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm (lãnh đạo, quản lý và theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ: nghiệp vụ chuyên ngành; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; chức danh nghề nghiệp chuyên ngành; chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh cán bộ, công chức cấp xã.
Thứ tư, trong lĩnh vực hợp tác quốc tế, Học viện là thành viên của ba tổ chức quốc tế lớn về hành chính trên thế giới là Hiệp hội quốc tế các trường và học viện hành chính, Tổ chức hành chính khu vực miền Đông thế giới và Nhóm hành chính công châu Á. Học viện đã tích cực, chủ động và nỗ lực nâng cao hiệu quả trong việc thiết lập mối quan hệ với các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học có uy tín của nhiều nước và các tổ chức quốc tế.
Với những đóng góp thiết thực trong suốt hành trình phát triển, Học viện vinh dự trao tặng: Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Độc lập hạng Ba; Huân chương Lao động hạng Nhì và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Hiện nay, Học viện có 05 đơn vị chức năng, 07 khoa chuyên môn, 02 trung tâm, 01 tạp chí khoa học và 03 phân hiệu tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Quảng Nam và tỉnh Đắk Lắk. Học viện tự hào có 715 viên chức, người lao động, trong đó đa số có chất lượng và chất lượng cao. Trong đó có 01 giáo sư, 17 phó giáo sư, 160 tiến sĩ và 401 thạc sĩ. Tính đến tháng 5/2025, Học viện quản lý 37 ngành, chuyên ngành trình độ đại học và sau đại học. Trong đó có 14 ngành và 13 chuyên ngành trình độ đại học; 08 ngành trình độ thạc sĩ và 02 ngành trình độ tiến sĩ. Với quy mô gần 20.000 sinh viên, học viên. Trung bình mỗi năm tuyển sinh khoảng 4000 sinh viên đại học; 600 học viên cao học và 100 nghiên cứu sinh tiến sĩ.
Hành trình 66 năm qua là minh chứng cho khát vọng vươn lên không ngừng, khẳng định dấu ấn và vị thế của Học viện Hành chính và Quản trị công luôn là trung tâm quốc gia về đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực hành chính, quản lý nhà nước, quản trị công cho cả khu vực công và khu vực tư. Mỗi một giai đoạn, một dấu mốc đều mang một ý nghĩa đặc biệt, góp phần bồi đắp lên truyền thống và bản sắc của Học viện. Học viện tự hào về những gì đã đạt được và luôn ý thức trách nhiệm tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được, hướng tới tương lai phát triển mạnh mẽ hơn.
Phóng viên: Xin Giám đốc chia sẻ về tầm nhìn và chiến lược phát triển của Học viện trong giai đoạn tới? Học viện sẽ tập trung vào những mục tiêu nào để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo và vị thế của mình trong lĩnh vực hành chính và quản trị công?
PGS.TS Nguyễn Bá Chiến: Trong thời gian tới, Học viện phát triển tập trung vào các trụ cột sau:
Một là, Học viện xác định đội ngũ viên chức, người lao động là tài sản quý giá nhất. Học viện tập trung đầu tư phát triển nguồn nhân lực, trọng tâm là chất lượng giảng viên, viên chức, người lao động có trình độ chuyên môn cao, chuyên nghiệp, tiên phong trong đổi mới, sáng tạo. Xây dựng mô hình tổ chức học tập, văn hóa chất lượng, văn hóa trách nhiệm trong mọi hoạt động của Học viện và mỗi viên chức, người lao động của Học viện.
Hai là, lấy người học là trung tâm, không ngừng đổi mới phương pháp sư phạm, phát triển chương trình đào tạo theo hướng linh hoạt, đa dạng, đáp ứng tối đa nhu cầu người học và xã hội.
Ba là, tăng cường hợp tác quốc tế, kết nối mạng lưới toàn cầu trong trao đổi sinh viên, học viên giảng viên, học thuật về lĩnh vực hành chính, quản lý nhà nước và quản trị công.
Bốn là, hợp tác và gắn kết chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, tổ chức cả khu vực công và tư trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ.
Năm là, xây dựng Học viện trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, tư vấn chính sách, chuyển giao công nghệ quản trị, cung cấp dịch vụ công theo nhu cầu xã hội.
Sáu là, đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ, quản trị đại học hiện đại, xây dựng học viện số, học viện xanh đáp ứng yêu cầu phát triển đại học trong kỷ nguyên số.
Phóng viên: Nhân dịp kỷ niệm 66 năm Ngày thành lập, Giám đốc có thông điệp nào muốn gửi gắm đến các thế hệ cán bộ, giảng viên, viên chức, người lao động, học viên, sinh viên của Học viện?
PGS.TS Nguyễn Bá Chiến:
Trước hết, thay mặt Đảng ủy, BGĐ Học viện, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Nội vụ đã luôn quan tâm, chỉ đạo Học viện trong suốt những năm qua. Xin trân trọng cảm ơn Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ban, ngành trung ương, cơ quan, tổ chức ở địa phương, đơn vị, cơ sở đào tạo, các tổ chức quốc tế đã quan tâm, giúp đỡ các hoạt động của Học viện; xin chân thành cảm ơn cán bộ, công chức và nhân dân các địa phương đã cưu mang, đùm bọc Học viện trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, thời kỳ khó khăn, gian khổ với tình nghĩa đậm sâu còn mãi với thời gian.
Đặc biệt, tôi bày tỏ lòng thành kính, biết ơn các bậc lãnh đạo tiền bối, các thế hệ nhà giáo, công chức, viên chức, người lao động đã gắn bó với sự nghiệp phát triển Học viện, bằng tâm huyết, nghị lực, tận tụy trong giảng dạy và phục vụ, với sự kiên trì, bền bỉ đã đóng góp thầm lặng, tạo nên dáng hình, tầm vóc Học viện Hành chính Quản trị công, tạo lập nền tảng cho bước phát triển tương lai của Học viện. Thế hệ hôm nay nhận thức rõ về bổn phận tiếp bước thế hệ đi trước một cách xứng đáng và tận tâm vun đắp cho thế hệ ngày mai vì sứ mệnh và sự phát triển của Học viện.
Xin bày tỏ tình cảm trân trọng, niềm tin yêu đối với các thế hệ học viên, sinh viên đã và đang nỗ lực nghiên cứu, học tập vì sự phát triển của xã hội và xây dựng Tổ quốc Việt Nam, những người đã làm cho uy tín và vị thế của Học viện ngày càng tỏa sáng.
Trong kỷ nguyên mới, nắm bắt thời cơ, vận hội mới, với giá trị cốt lõi: “Trí tuệ – Chất lượng – Hiện đại”, dưới sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện tiếp tục kế thừa những giá trị truyền thống tốt đẹp, tiên phong đổi mới sáng tạo, phấn đấu trở thành cơ sở giáo dục đại học trọng điểm quốc gia, xây dựng hệ sinh thái học viện số, học viện xanh, quản trị hiện đại theo chuẩn quốc tế, có uy tín trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương về lĩnh vực hành chính, quản lý nhà nước, quản trị công.
Tôi tin tưởng rằng, với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm và quyết tâm với khát vọng lớn chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng Học viện Hành chính và Quản trị công hiện đại, năng động và đạt được những thành tựu mới, đáp ứng kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện về những chia sẻ sâu sắc và tâm huyết. Kính chúc Học viện Hành chính và Quản trị công ngày càng phát triển mạnh mẽ!